Neden renk önemlidir?
Renksiz bir dünya düşünebiliyor musunuz? Bir dünya düşünün, tüm renkler yok olmuş, geriye ne kalır?
Sadece bir an hayal edelim. Eğer renkler olmasaydı ne görürdük? Gördüklerimizi nasıl tanımlardık?
Hayatımızda her şey yolunda olduğunda, ters gittiğinde, yaşadıklarımızı tanımlayamadığımızda duygularımızı anlatırken kullandığımız ifadelerde çoğu zaman renkler başrolde. Çok mutluyum, her şey tozpembe derken, birden bire dünyam karardı, her şey kapkara oldu veya ne olduğunu hiç anlayamadım sanki her şey gri derken bizi dinleyenlerle en hızlı yoldan iletişim kuruveriyoruz.
Bir de insanları tanımlamak için kullanırız renkleri, çevremizde renkli ve renksiz insanlar vardır. Renkli dediğimiz insan mutlu, kendi ile barışık, sevgisini gösteren, çevresine neşe saçan, renksiz diye tanımladığımız insan ise mutsuz, tedirgin, sevgisiz ve çevresi ile iletişime kapalıdır.
Renkler bizi rahatlatıyor, mutlu ediyor veya huzursuz ediyor, kendimizi kötü hissetmemize neden oluyor. Renklerin duyguları, anlamları ve enerjileri var.
Renkler ışık sayesinde gözümüze ulaşıyor, görme duyumuz ile renkler, aydınlık ve parlaklık sayesinde her şeyi görüyor ve birdirbirinden ayırt ediyoruz. Aydınlığın çok rengi var, ancak karanlığın tek bir rengi var.
Renk göz ile yakalanan bir ışıktır. Işığın eşya üzerine çarpmasıyla, yansıyan ışınlardan gözümüzde meydana gelen duyumların her birine “renk” denir. Renk anlamı; ışık, göz ve beyinle algılanır. Bütün renkler beyaz ışıktan doğar.
1642 – 1727 yılları arasında yaşayan İngiliz fizikçi İshak Newton renkler konusunda yaptığı çalışmalar ile bugün tanıdığımız temel renkleri ve karışımları ile tanışmamızı sağlamış. 1670 de güneş ışığını elmas bir prizmadan geçirerek, renkleri ayırmış, güneş ışığının tıpkı gökkuşağında olduğu gibi yedi rengi yukarıdan aşağıya doğru bir perdeye yansımasını sağlamıştır. Renklerin psikolojik ve fizyolojik etkilerini araştıran bir renk bilimi vardır artık.
Renk bir enerjidir ve renk bilimi pozitif bir bilimdir. Rengi görmek için beynimizde görsel uyarı oluşması lazım. Göz ile görüyoruz, göz ışık uyarılarını belirli işlemlerden geçirerek algılar. Beyin görüntüyü değerlendirir, hafızadaki görüntüler ile karşılaştırır, yorumlar ve görür.
Renkler Nasıl Etkiliyor?
Tarih boyunca insanlar renklere hep bir anlam yüklemişler, özel günlerinde giydikleri kıyafetlerin gücüne inanmışlar ve renklere yükledikleri anlama göre giyinmişler ve bu günümüzde de devam ediyor. Tapınaklarını inançları doğrultusunda kutsal olarak gördükleri renklere boyamışlar. Eski Çin’in başkenti Pekin’de tüm duvarlar iyi ve kötü ruhları sembolize etmek amacıyla maviye, çatılar ise sarıya boyanırmış. Eski Mısırlılar ise tapınaklarının tavanlarını cenneti hatırlatması için maviye, zeminini de Nil nehrinin bereketini simgelercesine yeşil renge boyalarmış. Buddha, ruhsal bilgeliği yüceltici konuşmalar yaparken sarı, insanoğlunun değişken kaderini düşünürken, kırmızı kıyafetler giyiyormuş.
Renkler bugün hastalıkları tedavi etmek içinde kullanılıyor. Renk ile teşhis, tedavi ve terapi yapılıyor. Renk terapisi adı altında yapılan bu uygulamalarda farklı yöntemler vardır, ancak en çok uygulananı renkli ışık terapisidir. Yapılan çalışmalarda kırmızı ışığın sinirli ve saldırgan davranışlara yol açtığı, sinir sistemini olumsuz yönde etkilediği, kalp atışlarını ve solunum sistemini hızlandırdığı ortaya çıkmıştır. Kırmızı enerji ile yapılan deneylerin sonucu insanlarda daima fizyolojik ve zihinsel olarak normalin üstünde ataklık ve aktivite görülmüştür. Mavi ışık kullanılarak yapılan deneylerde ise tam tersi sonuçlar elde edilmiştir. Bu tonlardaki ışıkların sakinleştirici etkisi, uysallık ve sessizlik halleri görülmüştür. Böylece mavinin fizyolojik olarak kan basıncını düşürdüğü solunumu yavaşlattığı kas faaliyetlerini en aza indirdiği görülmüştür. Yapılan bazı çalışmalarda insanların rengin etkisini rengi görmeden bile hissettikleri keşfedilmiş.
En çok bizi doğadaki renkler etkiler, bir şeyler anlatır, mesajlar verir. Masmavi bir deniz, kırmızı bir gül, sapsarı ayçiçeği tarlası veya muhteşem sarıdan koyu kırmızıya giden tonları ile gün batımına hangimiz bakmadan geçebiliriz.
Hangi renk ne anlama geliyor?
Farklı ülkelerde aynı renge tam tersi bir anlam da yükleniyor. Günümüzde yaygın olarak renklerin anlamları:
- Kırmızı: Canlılık, dinamizm, ataklık, azim, aşk, cinsellik, ihtiras, güç ve kararlılık
- Sarı: Neşe, zekâ, incelik ve pratiklik, pırıltı, zenginlik ve huzur
- Mavi: Sonsuzluk, özgürlük, rahatlık, hayal gücü ve öncü
- Beyaz: Saflık, temizlik, barış, istikrar
- Siyah: Güç, tutku, gizem, asalet, koruyucu ve çoğu ülkede matem
- Yeşil: Doğa, huzur, büyüme, hareket, sağlık ve canlanma
- Mor: Asalet, bilgelik, lüks, başarı ihtişam ve itibar
- Pembe: Neşe, güven ve rahatlık, sevgi ve başarı
- Turuncu: Neşe, hız, ucuz, canlı, yapıcı,
- Lacivert: Sonsuzluk, otorite ve verimlilik
- Kahverengi: Toprak ve doğallık, doğurganlık
- Gri: Alçak gönüllülük, denge, açıklık ve şefkat
Bugün kullandığımız temel renkler ile başlayan renklerin zenginliği insanların hayal gücü ile artmaya devam ediyor. Evrende var olan her şeyin bir rengi var. Bugüne dek kaç renkle tanıştınız? Kaç mavi, kaç sarı, kaç kırmızı, kaç beyaz? Kaç tane mavi tanımlayabiliyorsunuz? Tanımlayabildiğiniz kadar tonu var her rengin.
Yasemin Sungur
Bu yazı Genna Reklam ajansının reklam gazetesi Gennaration‘da yayınlanmıştır.