Title Image

Çocuklarla nasıl iletişim kurmalı?

Çocuklarla nasıl iletişim kurmalı?

Çocukla iletişim kurmanın yolları aslında bize başkaları ile de iletişim kurmanın kapılarını açıyor.

Nasıl mı iletişim kuracağız?

İletişim kurabilmek yaşamın en temel taşlarından biri. Artık biliyoruz ki iletişim bebeklik döneminde başlıyor ve yaşamın sonuna kadar devam ediyor. İletişim bebekken başladığı için çocuklara doğru iletişimi öğretmek biz anne – babalara düşüyor. Peki biz bunu ne ölçüde yapabiliyoruz? Bunun yanıtı herkese göre değişiyor. Huyumuz, karakterimiz kısacası kişiliğimiz aslına bizim başkaları ile olan iletişim şeklimizi de belirliyor. Ancak çocuğumuzla iletişim kurarken “ben böyleyim” deyip geçmemek gerek. O halde ne yapmalı?

Öncelikle iletişimin ne olduğunu hatırlayalım. “İletişim, düşünce ve duygularımızı her yolla aktarabilmektir. İletişim; ne söyleyeceğimizi bilmek, bunu ne zaman söylemenin daha uygun olacağına, nerede söylemenin doğru olduğuna karar vermek, en iyi nasıl söyleneceğini düşünmek, olayları basitçe anlatabilmek, akıcı bir dille ve karşımızdaki kişiyle göz ilişkisi kurarak konuşabilmek, dikkati yoğunlaştırmak ve verilen tepkiyi fark edebilmektir. Seçimler bakış açımızı ve iletişim tarzımızı belirliyor. Değer yaratan iletişim için öncelikle iletişim amacımızı bilmeliyiz, karşımızdakini anlamalıyız, gözlemlemeli ve dinlemeliyiz. İletişim tarzımızı seçmeli ve bunu büyüklere farklı, çocuklarımıza farklı değil, tek bir tarzda, tutarlı bir davranış ve dille sürdürmeliyiz.”

Çocuklarla nasıl iletişim kurmalı?

Çocuklarımız ile iletişimde tarzımız ne? Birçok anne baba gibi sizinde biri büyükler ve biri çocuklar için iki ayrı diliniz mi var? Kendinize veya çevremizdeki diğer yetişkinlere söylense çok bozulacağımız, gururumuzun kırılacağı sözleri çocuklarımız küçük, nasıl olsa kaldırır diyenlerden misiniz?

“Çocuğumla bir türlü iletişim kuramıyorum” diyorsanız, bir gözlemleyin lütfen, iletişim kurmaya çalıştığınızda, konuşan mısınız, dinleyen mi? Anlaşılmak için mi, anlaşmak için mi konuşuyorsunuz? Anlamak için mi, anlatmak için mi iletişim kuruyorsunuz? Öğrenmek için soru mu soruyorsunuz, sorguluyor musunuz? Anlamak için dinlemiyorsak, sorgularız, ders veririz ve engel yaratırız. Çocuklarımız birkaç denemeden sonra bizimle konuşmaktan vazgeçerler.

İletişim sırasında ortaya çıkan tavrınızı, iletişim dilinizi gözden geçirerek etkili iletişim için bugün bir adım atabilirsiniz. Birçok iletişim biçimi var: Uyaran, öğüt veren, emir veren, yönlendiren, nutuk çeken, sınayan, sorgulayan, kapatan, tehdit eden, alay eden, öven, öğreten, yorumlayan, analiz eden, güven veren, duygularını paylaşan…

Bu iletişim biçimlerinden bir ya da birkaç tanesini seçiyorsunuz, yanlış biçim tercih edildiğinde iletişim hataları ile karşı karşıya kalınıyor. Bunun sonucunda neler oluyor?

Çocuğumuzu anlamadan geliştirdiğimiz iletişim dilimiz, bazı sonuçlara sebep olur:

  • Bizimle konuşmalarını engeller,
  • Savunmaya geçirir,
  • Kavgacı yapar, karşı saldırıya geçirir,
  • Yetersiz olduklarını düşündürür,
  • Küstürür, kızdırır,
  • Kendilerine güvenilmediğini hissettirir,
  • Anlaşılmadığını hissettirir,
  • Kendisine değer verilmediğini hissettirir.
  • İletişimde doğru mesajı verin

İletişim engelleri yaratmamak için etkin dinlemek ve anlamak gerekiyor. Soruların dili ve seçilen kelimeler de önemli bir rol taşıyor. İşte bir örnek:

ÇOCUK gelir ve annesine; “Ayşe’ye küstüm, onunla oyun oynamak istemiyorum, hep ağlıyor, eve gitmek istiyor” der.

ANNE; “Onu ağlatacak ne yapıyorsun?”

ÇOCUK; “Hiçbir şey yapmıyorum” der, içini çeker, susar ve uzaklaşır.

Annenin sorusunda bir yargı ve yönlendirme var. Anlamak ve dinlemek için iletişim kurmak için ne yapabilir?

ANNE;

“Bu konuda konuşmak ister misin?” (seni dinlemeye hazırım mesajı)

“Bu konuda ne hissediyorsun?” (seni anlamaya hazırım mesajı)

“Ayşe’nin de senin gibi eğlenerek oynaması için bir yol olmalı?” (senin düşüncelerin ve çözümlerin benim için önemli, düşüncelerini merak ediyorum)

Çocukla iletişim kurmanın yolları aslında bize başkaları ile de iyi iletişim kurmanın kapılarını açıyor. İletişime zaman ayırın, değer verin.